EPO

EPO da eritropoietina izenekoari ematen zaion laburdura teknikoa, gaur egun kaleko hizkuntzara moldatutakoa. Batez ere kirol-zaleen artean dabiltzatenek ezagutuko dute, izan ere, dopintzat klasifikatutako substantzia da.


Bere izenak grekeraz "sorkuntzan laguntzen duena" esan nahi du (poiesis), zehazki, globulo gorrien sintesian laguntzen du (eritrozitoak). Gizakiengan batez ere giltzurrunean ekoizten da (%90ean), baina gibelak ere badauka sintetizatzeko ahalmena.


Hasteko, adrenalina, noradrenalina, prostaglandina eta beste antzeko batzuek EPOren ekoizpena bultzatzen dute. Beste estimulatzaile bat hipoxia tisularra da ( oxigeno gutxiegi ehunetan). Gorputzak 2 seinale mota hauek jasotzen dituenean EPO sintetizatu eta hezur muinera bidaltzen du batez ere, hemen globulo gorrien sintesia bultza dezan.


Laburbilduz, guk ariketa fisikoa egiterakoan, alde batetik, oxigeno asko gastatzen dugu (gure muskuluen aktibitatea oso altua delako) eta honek ergingo du hipoxia egoera. Bestalde, gure gorputzak adrenalina jariatzen du, instintiboki ihes egin ahal izateko gorputzaren moldaketa eragiten duena. Azkenik, erantzuna berdina da: globulo gorri gehiago odolean, hortaz, oxigeno gehiago garraiatuko da ehunetara eta nekearen agerpena atzeratuko dugu.



EPoren gabeziak eragiten du muskulu-ahulezia, jarduera fisikoarekiko erresistentzia beheratzen delarik. Beste ohiko arazo batzuk izaten dira hipertentsioa, nekea edota anemiaren agerpena.


Era berean, arriskutsua da maila altuegiak izatea (bai patologia bat delako, guk nahita ez sortutako, bai errendimendua igo hobetu nahian), hematokritoaren (odolean dugun zelulen adierazlea) igoera eragiten du, hortaz, odola biskosoagoa izango da eta zailago izango du bihotzak ponpatzeko.